Ongeveer de helft van het Boliviaanse grondgebied is bedekt met tropische gebieden waar de cacao groeit. Het doel van het land is geen massaproductie, maar het behoud van de hoge kwaliteit van het product.
In de afgelopen vijf jaar hebben Boliviaanse chocoladeproducenten stilletjes prestaties geleverd en wereldwijde erkenning verworven voor de kwaliteit van Boliviaanse cacao.
Ze maken nu deel uit van de 20 beste cacaosoorten ter wereld en deze producten zijn in waarde gestegen op de wereldmarkt.
Rol van Inheemse Gemeenschappen
Inheemse volkeren spelen een sleutelrol in de Boliviaanse chocolade-industrie. Veel van de lokale boeren en producenten die deel uitmaken van grote cacao-coöperaties zoals de Confederatie van Boliviaanse producenten en Verzamelaars van Ecologische Cacao (COPRACAO) en El Ceibo komen uit inheemse gemeenschappen. Deze coöperaties versterken niet alleen de nationale erkenning van inheemse boeren, maar stimuleren ook een verschuiving naar een modernere manier van zakendoen en het verkopen van hun producten.
Cacao in de Boliviaanse Moxos-Vlaktes
40% van de cacao-oogst in Bolivia is wild, wat betekent dat de bomen zonder menselijke tussenkomst groeien: een stap verder dan biologische of ecologische landbouw.
Wilde cacao in Bolivia heeft kleinere vruchten en genereert een lagere opbrengst vergeleken met hybride cacao, die wordt gebruikt in massaproductie. De aromatische kenmerken zorgen voor een superieur smaakresultaat. Deze cacaosoort wordt “Wild Beniano” genoemd en komt uit de Moxos-vlaktes.
De Wild Beniano, die endemisch groeit op de Moxos-vlaktes in het Boliviaanse Amazonas, is vernoemd naar de rivier waar het mooi groeit.
De zeer kleine bonen, die ongeveer de helft wegen van gewone cacaobonen, zorgen voor het fruitige en bloemige aroma van de chocolade die van deze bonen is gemaakt. Door hun kleine formaat passen ze niet in de industriële normen en machines, maar ze zijn bijzonder lekker – klein en heerlijk, zoals wilde aardbeien.
De Moxos-vlaktes, ook bekend als de Llanos de Mojos en de Beni Savanne, hebben uitgebreide overblijfselen van pre-Columbiaanse landbouwsamenlevingen verspreid over het grootste deel van het departement Beni in Bolivia. De overblijfselen getuigen van een goed georganiseerde en grote inheemse bevolking. Veel soorten aardewerken zijn gedocumenteerd in de Llanos, waaronder monumentale heuvels, verhoogde velden voor landbouw, natuurlijke en geconstrueerde bos-eilanden, kanalen, dijkjes, kringgreppels en vissen.
De bos-eilanden worden door de lokale bevolking “chocolatals” genoemd (plaatsen waar cacao groeit). Ongeveer 30 chocolatals sieren de Beni-rivier, variërend van 2 tot 12 hectare. Archeologische onderzoeken in de Llanos zijn niet uitgebreid en veel vragen blijven bestaan over de culturen van de prehistorische bewoners. Echter zijn er aanwijzingen dat mensen in de Llanos woonden vanaf het jaar 8000 v.Chr.
De Llanos waren zwaar bevolkt door inheemse mensen tot de komst van de Spanjaarden eind 17e eeuw. Door ziekten en geweld zijn de meeste mensen overleden of gevlucht, en momenteel wonen er nog maar heel weinig mensen in deze regio. Tijdens het regenseizoen kan het vervoer van cacao tot drie weken duren voordat het de dichtstbijzijnde grote stad (Santa Cruz) bereikt.
Analyse toont aan dat de nieuwe cluster van Boliviaanse cacao die op de Béni-rivier is gevonden nieuw is en er geen klonen van dit type in internationale genenbanken zijn. Een extra belangrijkheid ligt in het feit dat Beniano tolerant is voor Witches Broom, een ziekte en een van de dodelijke vijanden van cacao.
Andere cacao van hoge kwaliteit wordt verbouwd in het noordelijke deel van het departement La Paz en het westelijke deel van het departement Beni, in en rondom de Madidi en Pilon Lajas Biosferen.
Boslandbouw in Boliviaanse Cacaoproductie
Een langdurige studie in Bolivia die verschillende cacaoproductiesystemen vergelijkt, toont aan dat naast het bevorderen van biodiversiteit en voedselzekerheid voor boeren, boslandbouwsystemen en biologische beheer mogelijk ook winstgevender kunnen zijn dan conventioneel beheer in jonge cacaoplantages. De studie werd uitgevoerd door het Zwitserse Onderzoeksinstituut voor Biologische Landbouw (FiBL) in samenwerking met partners in Bolivia.
Boslandbouw biedt meer inkomen, voedselzekerheid en biodiversiteit. De opbrengst van arbeid over de jaren was ongeveer twee keer zo hoog in de boslandbouwsystemen vergeleken met monoculturen. Boslandbouwsystemen waren echter arbeidsintensievere dan monoculturen door de tijd die nodig was om de schaduwbomen te beheren, en de cacao-opbrengsten in Bolivia waren ongeveer 40% hoger in de monoculturen. Dit komt door de inkomsten uit de verkoop van bananen en plantains die economisch de lagere cacaopbrengsten compenseren.
Dit is belangrijk omdat de acceptatie door boeren van duurzamere productiesystemen zoals boslandbouw en biologische landbouw grotendeels zal afhangen van hun economische haalbaarheid. Bovendien dragen boslandbouwsystemen bij aan voedselzekerheid en voeding van kleinschalige boeren door zelfconsumptie van bijproducten zoals sinaasappels, perzikpalmen, bananen of avocado’s.
Cacao in Sucre, de Chocoladehoofdstaad
Sucre is de Boliviaanse stad met een rijke geschiedenis van chocoladeproductie. Terwijl het Amazonewoud de ideale omstandigheden heeft voor cacao-groei, heeft Sucre de perfecte omstandigheden voor chocoladeproductie: mild weer dat relatief stabiel blijft gedurende het jaar.
In een periode waarin airconditioners niet bestonden, was het weer cruciaal bij het verwerken van een gemakkelijk smeltbaar product. Zo begon de chocoladeproductie in Sucre enkele eeuwen geleden, toen Potosí een grote markt voor dit heerlijke product was.
De mensen in Sucre werden onvermijdelijk verliefd op chocolade, en de productiemethoden en recepten werden continu verbeterd. In de loop der tijd werd chocolade een onderdeel van de identiteit van de stad.
Tegenwoordig vind je in bijna elke hoek van het stadscentrum een chocoladewinkel. Als gevolg hiervan werd de stad bijgenaamd “De Chocoladehoofdstad.” Er is een eindeloze variëteit aan chocolade met Boliviaanse identiteitsingrediënten: van Amazone-noten en cocabladeren tot quinoa en amarant uit de hooglanden. Je kunt ook pittige chocolades vinden met ají-peper uit de valleien van het land en chocolade met zout uit de zoutvlaktes van Uyuni.
Sucre is ook bekend vanwege de verpakking. Sommige chocoladedozen worden met de hand gemaakt door Boliviaanse ambachtslieden uit verschillende regio’s van het land. Bijvoorbeeld, sommige verpakkingen zijn houten dozen met Jalka-textielen erop, terwijl andere worden gemaakt met schors van bananenbomen. Er is ook een Chocolademuseum in Sucre, dat behoort tot “Para Ti,” een van de bekendste chocolade merken van het land.
De toewijding van het land aan duurzame praktijken en de productie van fijne smaak cacao in Bolivia positioneert het land als een aantrekkelijke herkomst voor ethisch verantwoorde en onderscheidende chocolade. Aangezien wereldwijde consumenten steeds meer op zoek zijn naar transparantie en unieke smaken, heeft de Boliviaanse cacao-industrie het potentieel om vooruitgang te boeken en een significante impact te maken.
